×
Subskrybuj newsletter
horecatrends.pl
Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.
Subskrybuj newsletter
horecatrends.pl
Autor: Magdalena Brzózka
•
Data: 20 marca 2023 22:02
W trakcie pobytu w hotelu goście korzystają nie tylko z samego noclegu, ale również z szeregu usług towarzyszących, jak choćby będące praktycznie standardem śniadanie dla gości w cenie pobytu. Które usługi hotel opodatkuje stawką 8% VAT? Komentuje Marek Przybylski, doradca podatkowy, radca prawny, menedżer w MDDP.
Bardzo często usługi w hotelach są nabywane w ramach jednego pakietu, czy też w ramach jednej ceny. Nie oznacza to jednak automatycznie możliwości zastosowania do wszystkich z nich obniżonej 8% stawki VAT. Przyjrzyjmy się w tym zakresie kilku praktycznym przykładom.
- Poza sferą wątpliwości pozostaje to, że hotel świadcząc typową dla swojej działalności usługę noclegową zastosuje wobec niej stawkę 8% VAT. Zwróćmy jednak uwagę na to, że dla potrzeb podatkowych i statystycznych usługa ta jest określana jako „Usługi związane z zakwaterowaniem” i definiowana przez odwołanie w art. 41 ust. 2 i poz. 47 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) do grupowania PKWiU pod tą samą nazwą - mówi Marek Przybylski, doradca podatkowy, radca prawny, menedżer w MDDP.
Dla potrzeb podatkowych w pierwszej kolejności o tym co jest „usługą hotelową”, niezależnie do tego jak rozumiemy ją w branży HoReCa, zdecyduje więc klasyfikacja w PKWiU. Objaśnienia GUS do działu 55 PKWiU „Usługi związane z zakwaterowaniem” mogą być odczytane jako pozwalające na bardzo szerokie zastosowanie stawki 8% VAT. Wskazują one, że dział ten obejmuje m. in.:
- usługi w zakresie zapewnienia krótkotrwałego pobytu turystom i pozostałym podróżnym,
- usługi w zakresie zakwaterowania na dłuższy okres studentów, osób pracujących i pozostałych osób.
Ponadto, wspomniane objaśnienia wskazują, że: „Niektóre usługi dotyczą zapewnienia miejsca zakwaterowania lub zakwaterowania łącznie z wyżywieniem i/lub możliwością korzystania z obiektów rekreacyjnych”.
Dział 55 PKWiU dzieli objęte nim usługi na cztery grupy, ja natomiast skupię się na pierwszej z nich:
· usługi hotelarskie i podobne,
· usługi obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania,
· usługi świadczone przez pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe,
· pozostałe usługi związane z zakwaterowaniem.
- Od usług związanych z zakwaterowaniem, które dotyczą charakterystycznego dla hoteli krótkiego pobytu, należy według GUS odróżnić długotrwałe zakwaterowanie, które spełnia odmienne funkcje. Dla potrzeb statystycznych i podatkowych nie będą więc „usługami hotelowymi” świadczenia opisane jako „usługi w zakresie zapewnienia długotrwałego zakwaterowania jako głównego miejsca pobytu w obiektach takich jak: apartamenty, zazwyczaj w cyklu miesięcznym lub rocznym” - mówi Marek Przybylski.
Przytoczone wyżej regulacje statystyczne i objaśnienia GUS wskazują więc, że „usługi hotelowe” zapewniają krótkotrwałe zakwaterowanie oraz mogą być uzupełnione o wyżywienie i możliwość korzystania z obiektów rekreacyjnych.
A jak to zagadnienie regulują przepisy branżowe, czyli ustawa o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (dalej: ustawa o usługach hotelarskich)?
- Według art. 3 ust. 1 ustawy o usługach hotelarskich, usługi te to „krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych”. Jednocześnie art. 36 pkt 1 ustawy o usługach hotelarskich wskazuje, że hotele to obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów - dodaje Marek Przybylski.
W zależności od zaszeregowania hotelu do jednej z pięciu kategorii oznaczonych gwiazdkami zróżnicowane są również wymogi rozporządzenia w sprawie obiektów hotelarskich co do usług dodatkowych, jakie mają gościom zapewniać hotele. Przykładowo, hotele dwóch najwyższych kategorii mają zapewnić gościom strzeżony parking lub garaż oraz dostęp do zespołu odnowy biologicznej świadczącego co najmniej dwie usługi rekreacyjne np. pływalnia, sauna, siłownia, solarium, masaże. Ponadto, w większości hoteli ma być zapewniona możliwość skorzystania z usług gastronomicznych, w tym room-service, przechowywanie bagażu, dostęp do Internetu oraz do programów radiowych i telewizyjnych.
- Pomimo tego, że według klasyfikacji statystycznych hotele mają zapewnić krótkotrwałe zakwaterowanie, wyżywienie i możliwość korzystania z obiektów rekreacyjnych, a ustawa o usługach hotelarskich przewiduje obowiązek zapewnienia gościom możliwości skorzystania z wielu dodatkowych świadczeń, to nie przekłada się to automatycznie na możliwość opodatkowania wszystkich świadczeń wykonywanych przez hotel stawką 8% VAT - mówi Marek Przybylski.
Z drugiej strony, jeśli świadczenie wykonywane przez hotel jest jedno i nie ma ono bezpośrednio na celu zapewnienia zakwaterowania, to nie może korzystać ze stawki 8% VAT. Przykładowo, jeśli właściciel hotelu zdecyduje się na jego wydzierżawienie innemu podmiotowi wraz z wyposażeniem, który dopiero będzie świadczył usługi noclegowe i inne usługi hotelowe, to taka dzierżawa będzie opodatkowana stawką 23% VAT. Potwierdza to wiążąca informacja stawkowa (WIS) z 10 listopada 2022 r., sygn. 0112-KDSL1-2.440.212.2022.2.KS, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że skoro właściciel hotelu nie będzie brał udziału w świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania, to będzie to usługa objęta PKWiU 68 „Usługi związane z obsługą rynku nieruchomości”, opodatkowana stawką podstawową.
Najczęściej nocleg w hotelu sprzedawany jest razem ze śniadaniem, co jest uznawane przez organy podatkowe za usługę kompleksową, opodatkowaną stawką 8% VAT. Potwierdza to np. WIS z 11 lipca 2022 r., sygn. 0112-KDSL2-2.440.63.2022.5.IP.
Natomiast w przypadku parkingu organy podatkowe w odniesieniu do obowiązujących poprzednio przepisów prezentowały stanowisko negatywne. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2014 r., sygn. ITPP1/443-453/14/MN, Dyrektor Izba Skarbowa w Bydgoszczy wskazał, że: „intencją klienta decydującego się na nabycie usług świadczonych przez Wnioskodawcę jest nabycie zarówno zakwaterowania, jak również parkingu. Nie sposób uznać, że usługi dodatkowe w zakresie parkingu są zdeterminowane przez usługę główną - zakwaterowania oraz że nie można jej wykonać lub wykorzystać bez tej dodatkowej usługi. Z tych też względów nie sposób przyjąć, że dokonywana przez Wnioskodawcę czynność (świadczenie) dodatkowe - parking jest związana z usługą zakwaterowania tak ściśle i nierozerwalnie, że wyodrębnianie jej miałoby sztuczny charakter. Zatem dokonywane czynności nie tworzą, w ocenie tut. organu, tak ścisłego powiązania, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość”. Choć obecnie ustawa o VAT odwołuje się do nowszej wersji PKWiU, czyli PKWiU 2015, to jednak ze względu na taką samą definicję „usługi związanych z zakwaterowaniem”, zastosowanie przez hotel 8% stawki VAT do odpłatności za parking zostanie prawdopodobnie zakwestionowane.
- Z kolei takie świadczenia jak sprzątanie na żądanie, możliwość korzystania z kompletu ręczników, łóżeczka dziecięcego oraz możliwości pobytu wraz ze zwierzętami nie są kwestionowane przez organy podatkowe jako elementy świadczenia kompleksowego opodatkowanego stawką 8% VAT. Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 stycznia 2022 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.378.2017.11.KS. Jednakże w tej samej interpretacji organ wskazał, że usługi pralni hotelowej będą już opodatkowane stawką 23% VAT. Choć interpretacja dotyczy poprzedniej wersji przepisów, to jednak wskazane w niej ryzyko w zakresie pralni jest aktualne również obecnie - dodaje Marek Przybylski.
Biorąc pod uwagę ilość orzeczeń sądów administracyjnych wydanych w temacie, najwięcej sporów z organami podatkowymi wywoływała kwestia możliwości opodatkowania stawką 8% VAT pakietów hotelowych i potraktowania ich jako świadczenia złożonego. Dotyczą one sytuacji, w których klient nabywa w ramach jednej ceny nocleg, wyżywienie, parking oraz dodatkowe atrakcje: zabiegi SPA, dostęp do siłowni, sauny, zwiedzanie okolicy, romantyczną kolację, opiekę nad dziećmi.
Jak w tym zakresie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 maja 2015 r., sygn. I FSK 2105/13 "za usługę towarzyszącą noclegowi w rozumieniu grupowania PKWiU 55.10.10. należy uznać jedynie świadczenia, które wpisują się w sens wykupienia noclegu w hotelu. Pojęcie "towarzyszące" oznacza więc, w powyższym kontekście, pewną spodziewaną konsekwencję, oczekiwany, naturalny skutek nabycia usługi noclegowej". Sąd wskazał, że celem wprowadzenia stawki obniżonej dla usług świadczonych przez hotel było preferencyjne opodatkowanie tych usług, których sens wynika z faktu nabycia usługi noclegowej. Uznał przez to, że jedynie pakiet obejmujący usługę noclegową w powiązaniu z oferowanym śniadaniem uznać należy za świadczenie kompleksowe opodatkowane stawką 8% VAT. Natomiast świadczenia dodatkowe, uzupełniające ofertę hotelu takie jak np. obiad, kolacja czy też zabiegi kosmetyczne lub pielęgnacyjne stanowią odrębne świadczenia, każde opodatkowane właściwą dla niego stawką, które mogą być wykonywane niezależnie od wykonania usługi noclegowej. Sąd podkreślił, że brak niektórych z czynności w pakiecie nie powoduje, że całość dla konsumenta nie ma gospodarczego sensu: „przykładowo zabieg kosmetyczny jest zdeterminowany przez usługę główną (noclegową) oraz że nie można wykonać lub wykorzystać należycie z usługi głównej bez tej dodatkowej usługi. Co więcej, dla niektórych nabywców to zabieg kosmetyczny może być zasadniczym powodem skorzystania z oferty”.
- Analogiczny pogląd był potem wielokrotnie powtarzany przez kolejne sądy administracyjne. W jednym z ostatnich wyroków dotyczących tej problematyki, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z 26 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Op 75/19, wskazał, że świadczenia dodatkowe, uzupełniające ofertę hotelu, takie jak zabiegi SPA, dostęp do siłowni, sauny, czy też w ramach szeroko pojętych zajęć aktywujących dzieci w zakresie szkolenia z savoir-vivre, warsztatów teatralnych i gier terenowych stanowią odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane niezależnie od wykonania usługi noclegowej (oraz śniadania). Nie można przyjąć, iż oferowane usługi są ze sobą ściśle związane tylko dlatego, że hotel ujął w ramach jednej oferty świadczenia, jednej usługi - kompleksowego pakietu uprawniającego do korzystania z dodatkowych form rekreacji. Oznacza to konieczność ich opodatkowania stawką 23% VAT - mówi Marek Przybylski.
Choć zacytowane orzeczenia sądów dotyczyły stanu prawnego sprzed wejścia w życie nowej matrycy stawek VAT w 2020 roku, to jednak wydaje się, że można je w całej rozciągłości odnieść do obecnego stanu prawnego. Wskazują one na konieczność wydzielenia świadczeń w ramach pakietu innych niż zakwaterowanie i śniadanie oraz ich opodatkowanie właściwymi stawkami VAT. Nie wydaje się jednocześnie, aby sama zmiana PKWiU była wystarczająca do uzasadnienia, że należy inaczej spojrzeć na relację zakwaterowania i śniadania do pozostałych usług oferowanych w ramach pakietów.
W związku z wybuchem wojny na Ukrainie i przybyciem wielu osób z tego kraju do Polski, w branży hotelowej mogą wystąpić również specyficzne sytuacje dotyczące zakwaterowania uchodźców z Ukrainy. Pierwsza sytuacja to zakwaterowanie tych osób w związku z zawarciem porozumienia dotyczącego jego finansowania np. z zarządem powiatu. W WIS z 22 listopada 2022 r., sygn. 0112-KDSL1-1.440.105.2022.6.JB, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że świadczenie polegające na zapewnieniu miejsca noclegowego osobom z terenu objętego konfliktem zbrojnym na Ukrainie w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi wraz z dostępem do sanitariów, zapewnieniu środków higieny osobistej, zapewnieniu wyżywienia w postaci 3 posiłków dziennie oraz zapewnieniu dostępu do napojów stanowi świadczenie kompleksowe, w którym elementem dominującym jest zakwaterowanie. Tym samym organ podatkowy zaliczył je do PKWiU 55 „Usługi związane z zakwaterowaniem” i potwierdził zastosowanie stawki 8% VAT w odniesieniu do otrzymanego na ten cel dofinansowania.
Z kolei druga sytuacja to nieodpłatna pomoc uchodźcom, np. w formie noclegu czy też wydania posiłków. Jeśli uznać, że mamy w tej sytuacji do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem usług na cele związane z działalnością gospodarczą hotelu – działania w zakresie szeroko rozumianego CSR, promocji hotelu jako biznesu odpowiedzialnego społecznie – to opodatkowanie VAT nie powinno w ogóle wystąpić. Choć taka kwalifikacja wydaje się dość oczywista, to jednak nie została potwierdzona w komunikatach Ministerstwa Finansów dotyczących konsekwencji podatkowych pomocy ofiar wojny na Ukrainie, ani też nie została w tego rodzaju sprawie wydana interpretacja indywidualna.
- Gdyby jednak hotel świadczył w związku z pomocą uchodźcom z Ukrainy nieodpłatne usługi, które byłyby uznane za niezwiązane z jego działalnością gospodarczą, to pomimo konieczności ich samoopodatkowania dla potrzeb VAT na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, podlegałyby one stawce 0% VAT. Jednak dla zastosowania tej stawki konieczne jest spełnienie dodatkowych warunków, takich jak świadczenie ich na rzecz (a w praktyce za pośrednictwem) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych, jednostek samorządu terytorialnego oraz zawarcia w tym zakresie pisemne umowy. Biorąc pod uwagę opisane warunki, to gdyby hotel zapewniał nieodpłatne zakwaterowanie lekarzom ze szpitala X opiekującego się uchodźcami na podstawie pisemnej umowy tym szpitalem, to byłaby możliwość opodatkowania stawką 0% VAT - wskazuje ekspert.
Nie przegap najważniejszych wiadomości
Obserwuj nas w Google News
Podobał się artykuł? Podziel się!
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
