Badanie: nastroje konsumenckie w sierpniu zbliżone do lipcowych i nadal na minusie

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK to syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich. W sierpniu 2023 r. wyniósł on -4,5, tj. spadł o 1,1 jednostki w stosunku do poprzedniego miesiąca. W raporcie GfK dodano, że w sierpniu poziom nastrojów konsumenckich w Unii Europejskiej spadł: średnia unijna wynosi -17 wobec -16,1 w lipcu br.

Zgodnie z badaniem GfK "w sierpniu 2023 r. swoją aktualną sytuację finansową respondenci oceniali gorzej niż jeszcze miesiąc temu, gdy zanotowano najwyższy poziom nastrojów konsumenckich od 2,5 roku. Wynik wciąż pozostaje na minusie spadając o 5,6 jednostki (wskaźnik -8,3 wobec -3 w lipcu 2023 r.)".

"W przyszłość Polacy również przestali spoglądać tak optymistycznie, jak jeszcze miesiąc temu, co wpłynęło na spadek wyniku o ponad 2 p.p. (średni wskaźnik wyniósł -3,7 wobec -1,6 w lipcu 2023)" - wskazali autorzy opracowania. Równocześnie 35,6 proc. Polaków zbadanych przez GfK spodziewa się, że kolejne miesiące przyniosą wzrost bezrobocia. Odnosząc się do lipca 2023 r. wskaźnik ten wzrósł o 1,1 p.p.

Według ekspertów GfK znaczący wpływ na nastroje konsumenckie mają także "rosnące z miesiąca na miesiąc kwoty na paragonach". Z analizy GfK wynika, że "aż 84 proc. Polaków zauważa i odczuwa wzrost cen w porównaniu z sierpniem 2022 r. 54,3 proc. respondentów jest również zdania, że towary i usługi wciąż będą drożeć, przy czym już ponad 38 proc. uważa, iż inflacja - wbrew zapowiedziom Rady Polityki Pieniężnej - utrzyma dwucyfrową dynamikę".

"Od wielu miesięcy nie zaobserwowaliśmy na horyzoncie sygnałów wyraźnego słabnięcia gospodarki. Bezrobocie również utrzymuje się na bardzo niskim poziomie, a wielu ekonomistów - w przeciwieństwie do konsumentów - jeszcze w sierpniu spodziewa się jednocyfrowej inflacji" - zauważył Artur Noga-Bogomilski z GfK .

Jego zdaniem obecnie nie ma ani powodów do hurraoptymizmu, ani do masowych obaw. "Prawdziwa weryfikacja nastrojów dopiero przed nami, na co składają się powrót do codzienności, nadejście jesiennej aury oraz zbliżające się wybory. Z pewnością, bez względu na wynik, nie pozostaną one bez wpływu na odczucia konsumentów" - ocenił Noga-Bogomilski.

Jak wskazano w podsumowaniu badania, w sierpniu 2023 r. dodatnie nastroje konsumenckie dotyczyły dwóch z sześciu grup wiekowych wytypowanych przez GfK. "U młodzieży w wieku 15-22 lata, wynik wyniósł 8, wzrastając o 2,7 jednostki w porównaniu z lipcem 2023 r. Wśród pozostałych dwudziestokilkulatków wskaźnik wyniósł aż 17,2, wzrastając o 15,4 jednostki w stosunku m/m - tak wysoki wynik od wielu miesięcy nie był zanotowany w żadnej grupie wiekowej" - zwrócono uwagę w analizie.

Jej autorzy zaznaczyli, że na przeciwnym biegunie znaleźli się pięćdziesięciolatkowie. "Nastroje w tej grupie spadły niemal trzykrotnie, osiągając wynik -16. Wyrazili oni również najwięcej obaw dotyczących własnej sytuacji finansowej w ciągu najbliższych 12 miesięcy" - podano w raporcie, dodając, że duży spadek można dostrzec również w przypadku osób w wieku 40-49 lat: "sierpień pogłębił negatywne nastroje niemal dwukrotnie (-10,1 wobec -5,2 w lipcu 2023 r.)".

Dodano, że nastroje konsumenckie osób w wieku emerytalnym wyniosły -8,4, poprawiając się o 0,5 jednostki w stosunku do poprzedniego miesiąca. W porównaniu z lipcem 2023 r. ponownie zmniejszyła się dysproporcja w nastrojach ze względu na poziom wykształcenia. Najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród osób z wykształceniem podstawowym, które ponownie są na plusie (4 wobec 3,3 w lipcu 2023 r.), zaś najgorsze u osób z wykształceniem średnim (-7).

Badanie GfK - an NIQ Company zrealizowano 4-9 sierpnia 2023 r. w ramach badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w internecie) na ogólnopolskiej próbie 1000 osób.

Barometr może przyjmować wartości od -100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.