Sejm zadecyduje w głosowaniu o dalszych pracach nad projektem dot. związków zawodowych rolników

W środę w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym oraz ustawy o związkach zawodowych rolników indywidualnych. Przedstawił go Jarosław Sachajko z koła poselskiego Kukiz'15.

Jerzy Małecki w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przekazał, że PiS opiniuje projekt pozytywnie oraz opowiada się za skierowaniem go do dalszego procedowania.

Wątpliwości względem proponowanych zmian wyraził Krzysztof Piątkowski z Koalicji Obywatelskiej. W jego opinii mogą one spowodować ograniczenia dla funkcjonowania gmin z tytułu utraty 1,5 proc., co - zgodnie z projektem - oznacza w skali kraju utratę dla samorządów na poziomie ok. 25 mln w skali roku. Poseł zauważył, że projekt nie przewiduje rekompensaty z tytułu utraconych wpływów. W ocenie Piątkowskiego, na zmianach mogą ucierpieć również rolnicy, ponieważ "poszczególne samorządy (...) modą zdecydować się na likwidację niektórych przyznanych uchwałami rad gmin ulg i zwolnień, a nawet zdecydować się na podwyższenie stawek do stawek maksymalnych".

Dodał także, że obowiązek załączania do wniosku o wpis na listę związków uprawnionych do finansowania z 1,5 proc. podatku danych o członkach związku z adresami, numerami PESEL i deklaracjami członkowskimi "stanowić będzie ewidentne naruszenie zasad ochrony danych osobowych". Piątkowski przekazał, że projekt w "sposób nieuzasadniony zawęża grono ewentualnych odbiorców finansowania do nielicznych, wyłącznie dużych związków". W jego opinii świadczy o tym wymóg działania od 5 lat, w 10 województwach i co najmniej 3 powiatów w każdym z nich, z liczbą członków w każdym z powiatów co najmniej 30.

Do projektu odniósł się również Marcin Kulasek z klubu Lewicy. Podkreślił, że Lewica popiera zrzeszanie się w związki, ale omawiany projekt wiąże się z kilkoma problemami. Wskazał m.in. na fakt, że nie każdy związek będzie mógł pozyskać wsparcie i związki lokalne zostaną pominięte. Zwrócił też uwagę na ograniczenie dochodów dla samorządów.

W opinii Stefana Krajewskiego z klubu Koalicji Polskiej, przedstawiony projekt prowadzi do zawężenia liczby związków, które mogłyby otrzymać finansowanie. Według Krajewskiego składanie we wniosku wykazu członków może służyć ministrowi ds. rolnictwa do blokowania m.in. protestów rolniczych. Zapowiedział, że Polskie Stronnictwo Ludowe będzie składać swoje poprawki do projektu.

Wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu w imieniu koła Konfederacja złożył Michał Urbaniak. "Ten projekt pokazuje, że ministerstwo będzie chciało pełne listy członkowskie z kopiami deklaracji członkowskich, a wiemy jak za rządów tej ekipy wygląda ochrona danych osobowych" - powiedział. Zauważył, że projekt będzie też uszczuplać budżety gmin.

"Jako Konfederacja chcemy to odrzucić, bo uważamy, że nie ma sensu naprawiać tego projektu, tylko należy, jeśli już, napisać lepszy, poważniejszy, ponieważ w tej sytuacji nie wierzymy w państwa dobrą wolę" - argumentował Urbaniak.

Do głosowania nad tym wnioskiem Sejm ma przystąpić w bloku głosowań.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu, celem zmian w ustawie o podatku rolnym oraz w ustawie o związkach zawodowych rolników indywidualnych jest umożliwienie finansowania związków zawodowych rolników indywidualnych poprzez przekazanie przez podatników podatku rolnego, będących osobami fizycznymi, 1,5 proc. należnego podatku rolnego na rzecz wybranego rolniczego związku zawodowego.

We wniosku podatnik miałby podawać na rzecz jakiego podmiotu uprawnionego ma być przekazana kwota, wskazując numer wpisu podmiotu uprawnionego w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wniosek miałby być składany do 15 marca danego roku podatkowego i mógłby zostać złożony za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Jak napisano w uzasadnieniu, minister właściwy do spraw finansów publicznych ma określić w drodze rozporządzenia wzór wniosku oraz szczegółowy zakres zawartych w nim danych niezbędnych do przekazania podmiotowi uprawnionemu 1,5 proc. należnego podatku rolnego, mając na względzie umożliwienie identyfikacji podatnika i właściwego organu podatkowego, do którego jest składany ten wniosek oraz poprawne przekazanie kwoty 1,5 proc. należnego podatku rolnego.

Kwota miałaby trafić do wybranego związku zawodowego w terminie 30 dni od dnia zapłaty podatku rolnego, pomniejszoną o koszt przelewu bankowego.

Związek - zgodnie z projektem - musiałby spełnić następujące warunki: być wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego co najmniej 5 lat przed dniem 1 stycznia danego roku podatkowego; na dzień 1 stycznia danego roku podatkowego posiadać struktury organizacyjne co najmniej w 10 województwach i co najmniej w 3 powiatach w każdym z tych województw, a liczba członków tego związku w każdym z powiatów wynosi co najmniej 30.

W projektowanych przepisach postawiono także warunek, że otrzymane przez związki zawodowe rolników indywidualnych środki finansowe pochodzące z 1,5 proc. podatku rolnego mogą być wykorzystane wyłącznie na działalność statutową tych związków.

Wpis związku zawodowego rolników indywidualnych na listę ma być dokonywany na wniosek danego związku złożony do ministra właściwego do spraw rolnictwa w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy. Przedmiotowy wniosek ma zawierać: nazwę związku i jego siedzibę; numer wpisu związku w Krajowym Rejestrze Sądowym; numer rachunku bankowego związku, albo rachunku tego związku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej; podpis osoby albo osób uprawnionych do reprezentowania związku.

Do przedmiotowego wniosku mają być dołączane dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, w tym przynajmniej: listę członków związku zawodowego rolników indywidualnych, z podziałem na województwa i powiaty, zawierającą imię i nazwisko oraz numer PESEL osoby będącej członkiem tego związku oraz miejsce zamieszkania osoby będącej członkiem tego związku i jej adres; deklaracje członkowskie osób będących członkami związku zawodowego rolników indywidualnych, wymienionych na liście lub inne dokumenty, z których wynika, że dana osoba jest członkiem tego związku.

Zgodnie z projektem, zmiana ma wejść w życie 1 stycznia 2024 r.